سیما غفارزاده – ونکوور
مراسم تحلیف رئیسجمهور جدید آمریکا چهارشنبهٔ این هفته، ۲۰ ژانویهٔ ۲۰۲۱، انجام شد و جو بایدن بهعنوان چهل و ششمین رئیسجمهور این کشور، رسماً این سِمت را بر عهده گرفت و وارد کاخ سفید شد. از سال ۱۹۳۷ تا کنون، این مراسم همواره حوالی ظهر بهوقت شرق آمریکا و در روز بیستم ژانویه (بهجز سه مورد و زمانیکه ۲۰ ژانویه به روز یکشنبه افتاده است)، حدود دو ماه و نیم پس از انتخابات، برگزار میشود.
بایدن در سخنانش طی این مراسم، آمریکاییها را به اتحاد فراخواند و از آنان خواست تا به این جنگ [داخلی] پایان دهند. وی در حال بهدستگرفتنِ سکان ملتی که عمیقاً دودسته و دوقطبی شده است، گفت «دموکراسی پیروز شده است» و اظهار امیدواری کرد که آمریکاییها بتوانند با همکاریِ هم از این مقطع تاریخی تیرهوتار عبور کنند. او از آمریکاییها خواست که بر دودستگیها فائق آیند چرا که «بدون اتحاد، صلحی در کار نخواهد بود». بایدن در ادامهٔ سخنانش گفت: «ما باید این جنگ را پایان دهیم؛ جنگی که قرمز را به رقابت با آبی وامیدارد، روستایی را مقابل شهری قرار میدهد، و محافظهکار را مقابل لیبرال. اگر ما بهجای آنکه قلبهایمان را سخت کنیم، روح و جانمان را به روی یکدیگر بگشاییم، میتوانیم از پس انجام چنین کاری برآییم.» او اضافه کرد که کارهای بسیاری پیش روی دولت جدید است، از مرمت و بازسازی گرفته تا التیامیافتن و ساختن و… و با اشاره به مشکلاتی چون همهگیری کووید-۱۹، افزایش بیکاری و تغییرات اقلیمی، تأکید کرد که در تاریخ آمریکا تعداد قلیلی از رؤسای جمهور بودهاند که با چالشهایی بیش از آنچه که دولت کنونی با آن مواجه است، دستوپنجه نرم کردهاند.
بایدن بار دیگر پیروزی تاریخی معاونش، کاملا هریس، را بهعنوان اولین زن، اولین آمریکایی سیاهپوست و اولین آمریکایی از تبار آسیای جنوبی که به چنین مقامی منصوب میشود، تبریک گفت.
بایدن همچنین آماندا گُرمن، شاعر سیاهپوست ۲۲ ساله اهل لس آنجلس، را انتخاب کرده بود تا در این مراسم شعر بخواند. شایان ذکر است که پیش از بایدن تنها سه تن از رؤسای جمهور آمریکا یعنی جان اف. کندی در سال ۱۹۶۱، بیل کلینتون در سالهای ۱۹۹۳ و ۱۹۹۷ و باراک اوباما در سالهای ۲۰۰۹ و ۲۰۱۳ در مراسم تحلیفشان شاعرانی را داشتند که شعر خوانده بودند.
در این مراسم، آماندا گُرمن شعری را با عنوان «تپهای که ما صعود میکنیم» (The Hill We Climb) خواند که همچون سخنرانی بایدن، تم آن دربارهٔ اتحاد، التیام، اندوه و امید، تاریخ دردناک آمریکا و قدرت بهبودِ کمال مطلوب آمریکایی بود.
از نکات قابلتوجه در مراسم تحلیف جو بایدن این بود که دونالد ترامپ پیش از شروع مراسم، واشنگتن دیسی را به مقصد اقامتگاهش در فلوریدا ترک کرده بود و درواقع در بیش از ۱۵۰ سال گذشته، این اولین بار بود که رئیسجمهور پیشین در مراسم تحلیف رئیسجمهور جدید شرکت نمیکرد. مایک پنس، معاون ترامپ، بالاترین مقام دولت او بود که در این مراسم حضور داشت. همچنین از آنجا که دونالد ترامپ به شکستش اعتراف نکرد و به انتقال قدرت معمول تن نداد، تیم بایدن در عرصههای گوناگونی که بایست توسط دولت پیشین توجیه شود، اطلاعاتی دریافت نکرد.
البته دونالد ترامپ در روزهای ابتدایی ریاست جمهوری بایدن، باز در صدر خبرها قرار خواهد گرفت، چرا که مجلس سنای آمریکا خود را برای دومین استیضاح بزرگ او آماده میکند. هرچند، بهنظر میرسد که وی همچنان به بازگشت به دنیای قدرت میاندیشد چرا که در سخنانی که پیش از ترک واشنگتن برای جمعی از هوادانش ایراد کرد، گفت جنبشی که او شروع کرده، در آغاز راه است و او بهنحوی به عرصهٔ سیاست باز خواهد گشت. وی در این سخنرانی و درست یک روز پس از آنکه آمار مرگومیر ناشی از ویروس کرونا در آمریکا از مرز ۴۰۰٬۰۰۰ نفر گذشت، گفت: «ما چهار سال باورنکردنی پشت سر گذاشتهایم. آنچه ما انجام دادهایم، با هر استانداردی که فکر کنید، عالی بوده است.» ترامپ همچنین با اشاره به دولت جدید آمریکا گفت که فکر میکند آنها در کارشان بسیار موفق خواهند شد چرا که زیربنایی که برایشان آماده شده، موجب خواهد شد کارهای بینظیری انجام دهند. پس از این سخنرانی، او و همسرش بهسمت اقامتگاهشان در فلوریدا پرواز کردند، جایی که صدها هوادار او از فرودگاه تا محل اقامتش صف بسته بودند، هوادارنی اغلب بدون ماسک و بدون رعایت فاصلهٔ اجتماعی، که پلاکاردهایی با عبارات «همچنان رئیسجمهور من» و «ترامپ ۲۰۲۴» با خود بههمراه داشتند.
حال باید دید دولت دموکرات جدید در کنار چالشهای بزرگی همچون همهگیری کووید و افزایش بیکاری و… که بر سر راهش دارد، چگونه قصد دارد این آمریکای دوقطبیشده را یکپارچه کند.